Psychologiczne mechanizmy uzależnień

Alkoholizm ⁠— jak i pozostałe rodzaje nałogów o podłożu psychofarmakologicznym — w znaczący sposób definiuje schematy zachowania i postrzegania rzeczywistości. Aby lepiej zrozumieć autodestrukcyjne działania osób dotkniętych tego typu kryzysem, warto pochylić się nico niżej nad procesami, które te działania motywują (a które wzmocnione są dodatkowo przez indywidualne doświadczenia i cechy osobowości). Główną rolę odgrywają tutaj trzy podstawowe mechanizmy uzależnienia.

Alkoholizm a schematy działania — psychologiczne mechanizmy uzależnień

Jednym z podstawowych mechanizmów uzależnienia jest swego rodzaju rozdwojenie własnego “ja”. Chodzi tutaj o istotną różnicę w zachowaniu, decyzjach, pewności siebie oraz innych cechach osobowościowych, które osoba dotknięta nałogiem przejawia w stanie trzeźwości oraz pod wpływem substancji psychoaktywnych — po alkoholu do głosu dochodzi “ja” potężne (wysokie poczucie własnej wartości i sprawczości), po wytrzeźwieniu władzę przejmuje natomiast “ja” upadłe (wstyd, upokorzenie, cierpienie).

Drugim ze schematów postępowania w nałogu jest tendencja do regulowania uczuć poprzez różnego typu odurzenie. Zasada jest stosunkowo prosta i ma charakter błędnego koła — zewnętrzny problem generuje frustrację, a najprostszym sposobem na jej wytłumienie jest np. alkohol. Po wytrzeźwieniu świadomość problemu wraca jednak ze zdwojoną siłą, co popycha taką osobę jeszcze głębiej w nałóg. Z czasem do pierwotnej przyczyny dochodzą również problemy spowodowane samym alkoholem.

Ostatni z psychologicznych mechanizmów uzależnienia oparty jest na zaprzeczeniu i niedostrzeganiu faktycznego źródła problemu. Osoba dotknięta nałogiem źródeł swojego cierpienia upatruje w zewnętrznych czynnikach, pomijając faktyczną przyczynę — czyli np. alkohol.

Kiedy alkohol przejmuje władzę

Osoba dotknięta nałogiem postrzega świat w zupełnie inny sposób niż reszta środowiska. Mając świadomość psychologicznych mechanizmów uzależnienia jesteśmy w stanie lepiej zrozumieć jej zachowania, motywacje i nawyki. Po więcej informacji zachęcamy do sprawdzenia pozostałych artykułów dostępnych w naszym serwisie internetowym.

Wróć do bloga